Acupunctuur is een onderdeel van de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG).
De Traditionele Chinese Geneeskunde is gebaseerd op een holistische benadering van de mens. Dit houdt in dat de mens als een onlosmakelijk deel van zijn omgeving wordt gezien.
Alle processen in de mens zijn met elkaar verbonden; lichaam en geest beïnvloeden elkaar voortdurend. De basisgedachte van de TCG is dat lichamelijke en geestelijke klachten worden veroorzaakt door verstoringen in de energiehuishouding van het lichaam. Klachten en ziekte worden in dat verband dan ook besproken, bestudeerd en behandeld. Met acupunctuur worden de energiestromen beinvloedt waardoor verstoringen kunnen worden verholpen.Acupunctuur stimuleert het zelfherstellend vermogen van het lichaam. Uiteenlopende klachten kunnen met acupunctuur worden verholpen of verlicht. Ook kan acupunctuur ingezet worden bij pijn: het stimuleren van de aanmaak van endorfinens in de hersenen heeft een vergelijkbare werking als het gebruik van pijnstillers.
Een acupunctuurbehandeling is gericht op het beïnvloeden van de energiestromen van het lichaam, de meridianen. Om deze stromen te reguleren of om blokkades op te heffen wordt doorgaans gebruik gemaakt van acupunctuurnaalden. Dit zijn steriele, ultradunne naalden die ingebracht worden op de noodzakelijke punten. Soms is de energiestroom direct voelbaar, of wordt een tintelend gevoel waargenomen. De effecten van een acupunctuurbehandeling kunnen ook in de dagen daarna waargenomen worden. Naast acupunctuur kunnen ook acupressuur en cupping als behandelmethode ingezet worden. De Wereld Gezondheids Organisatie heeft een overzicht van alle aandoeningen die effectief met acupunctuur behandeld kunnen worden uitgebracht.